Αίθουσα Β
Ο ΔΑΜΟΦΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ
Στην αίθουσα Β του Μουσείου εκτίθενται κατά κύριο λόγο γλυπτά του Μεσσήνιου γλύπτη Δαμοφώντα, που βρέθηκαν στο Ασκληπιείο και σε άλλα οικοδομήματα. Ο Δαμοφών, γιός του Φιλίππου, είναι ο γνωστότερος γλύπτης της ώριμης ελληνιστικής περιόδου. Ήταν εξέχουσα προσωπικότητα με οικονομική δύναμη και πολιτική επιρροή. Η φήμη του ξεπερνούσε τα όρια όχι μόνο της Μεσσηνίας, αλλά και αυτής της Πελοποννήσου. Η περίοδος ακμής του φαίνεται ότι μπορεί να οριοθετηθεί με σχετική ακρίβεια μεταξύ των ετών 210 και 180 π.X. Επιδιδόταν στην κατασκευή αγαλμάτων που εικόνιζαν αποκλειστικά θεούς και ήρωες και όχι κοινούς θνητούς. Η ιδεαλιστική αντίληψη, που είχε για την τέχνη της αγαλματοποιίας ήταν τελείως ξένη προς τις ρεαλιστικές απαιτήσεις των εικονιστικών ανδριάντων. Δούλευε κυρίως σε μάρμαρο, αλλά και σε ξύλο και χαλκό. Στα κολοσσιαίου συνήθως μεγέθους μαρμάρινα έργα του χρησιμοποιεί την τεχνική του ακρόλιθου, αλλά συνηθέστερα αυτήν του τεμαχισμού. Χάρη στον περιηγητή Παυσανία, ο οποίος εκτιμούσε ιδιαίτερα την τέχνη του Δαμοφώντος, γνωρίζουμε δεκαπέντε τουλάχιστον έργα του, πέντε από αυτά με πολλές μορφές τα οποία ήταν ανιδρυμένα σε ιερά πόλεων της Πελοποννήσου.
Kεφαλή του Θηβαίου Ηρακλή
Κεφάλι υπερφυσικού μεγέθους, έντονα φθαρμένο. Εκτός από το κεφάλι, σώζονται θραύσματα από το αριστερό πέλμα. Βρέθηκε στο Ασκληπιείο της Μεσσήνης. Αρχές 2ου αι. π.Χ. Τυπικό δείγμα της τέχνης του Μεσσήνιου γλύπτη Δαμοφώντα, ο οποίος συνδυάζει τον κλασικισμό με τις σύγχρονές του τάσεις του ελληνιστικού μπαρόκ, δηλαδή τον προοδευτισμό με τον συντηρητισμό.
Κεφάλι του Απόλλωνος
Έργο του Δαμοφώντα. Η έκφραση του προσώπου τονιζόταν από τα ένθετα μάτια που λείπουν. Μαλλιά επιπεδόγλυφα, χείλη σαρκώδη, εκφραστικά.
Αγάλματα κοριτσιών και ιερειών
Βρέθηκαν στο Αρτεμίσιο του Ασκληπιείου. Εικονίζουν κορασίδες και ιέρειες. Οι δυο κορασίδες είναι ντυμένες πανομοιότυπα με ποδήρεις υψηλά ζωσμένους χιτώνες. Οι γονείς αφιέρωναν στον ναό αγάλματα των θυγατέρων τους, οι οποίες έπαιρναν μέρος σε τελετές μύησης όπως συνέβαινε και σε άλλα ιερά της Αρτέμιδος. Ένας από τους κορμούς κορασίδων φέρει βραχιόλια στον καρπό του αριστερού του χεριού, με το οποίο κρατάει ξόανο Αρτέμιδος.
Aνάγλυφο Διοσκούρων (3ος αι.π.Χ.)Σε επιβεβαίωση της λατρείας των Διοσκούρων στη Μεσσήνη έρχεται το αναθηματικό ανάγλυφο ελλιπές και φθαρμένο που παριστάνει τους Διόσκουρους σε γνωστό τύπο. Οι δίδυμοι εικονίζονται γυμνοί με δόρατα στο αριστερό, ενώ κρατούν από τον χαλινό, με το δεξί τους, ίππους, εραλδικά τοποθετημένους δεξιά και αριστερά από ομφαλό ή ουράνιο σύμβολο. Η λατρεία των Διοσκούρων στη Μεσσήνη μαρτυρείται τώρα και επιγραφικά.
Λίθινος Ερμηρακλής
Ασβεστολιθική ερμαϊκή στήλη, ελλιπής κάτω, με συμφυείς ογκώδεις ψευδοβραχίονες. Βρέθηκε πεσμένη μπροστά από τον τέταρτο κίονα της δυτικής στοάς του Γυμνασίου. Εικονίζει τον Ηρακλή με λεοντή στο κεφάλι. Τα μπροστινά πόδια της λεοντής δένονται σε κόμβο («ηράκλειον άμμα») μπροστά στο στήθος. Κάτω από τον κόμβο και πάνω από τα έξεργα γεννητικά όργανα της στήλης είναι χαραγμένη η επιγραφή (3ος αι. π.Χ) :
Φιλλιάδας
Νέωνος
Ηρακλ[εί]
ανέθη [κεν]
|